Τετάρτη 29 Οκτωβρίου 2008

ΜΠΟΡΕΙ Η ΤΕΧΝΗ ΝΑ ΠΡΟΣΒΑΛΕΙ ΤΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ;


Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η ακραία μορφή τέχνης, σε κάποιες περιπτώσεις, προσβάλει τη θρησκεία και τις πεποιθήσεις τους. Άλλοι πάλι (κυρίως οι καλλιτέχνες και το κοινό τους) ισχυρίζονται ότι η τέχνη πρέπει να’ ναι ελεύθερη και πως με το καλλιτεχνικό έργο τους δεν θέλουν να τους προσβάλουν –άρα οι δημιουργίες τους δεν είναι προσβλητικές- και ότι απλά οι ‘’προσβεβλημένοι’’ δεν κατανοούν σωστά το μήνυμα που αυτοί θέλουν να περάσουν και ενδεχομένως το παρεξηγούν.
Κατά την γνώμη μου η θρησκεία δεν μπορεί να προσβληθεί από την τέχνη, αυτοί που μπορούν να προσβληθούν είναι η εκκλησία και οι άνθρωποι που έχουν σχέση μ’ αυτήν (ιερείς, πιστοί κτλ) και αυτό μόνο υπό προϋποθέσεις. Αυτές είναι οι παρακάτω: αν υποθέσουμε ότι υπάρχει ένα καλλιτεχνικό έργο λ.χ. ένας πίνακας που κάποιοι βαθιά θρησκευόμενοι άνθρωποι θα μπορούσαν να υποστηρίξουν ότι προσβάλει την πίστη τους. Αντιθέτως ο καλλιτέχνης-δημιουργος ισχυρίζεται το ακριβώς αντίθετο. Οι πρώτοι έχουν δίκιο αν α)ο συγκεκριμένος πίνακας εκτίθεται δημόσια χωρίς καμιά προειδοποίηση για ενδεχόμενη πρόκληση των πεποιθήσεων τους και όχι σε κάποια ξεχωριστή αίθουσα με την απαραίτητη σήμανση, και β)αν βάλει ξεκάθαρα εναντίον συγκεκριμένων απόψεων ή ανθρώπων. Σε αντίθετη περίπτωση ο καλλιτέχνης έχει δίκιο από πολλές απόψεις: α)επειδή το έργο είναι τοποθετημένο σε έναν χώρο με την απαραίτητη σήμανση, β)η ελευθερία της τέχνης προστατεύεται από το κράτος επομένως έχουν το δικαίωμα να εκφραστούν όπως θέλουν χωρίς περιορισμούς, γ)μπορούν να υποστηρίξουν ότι αυτοί άλλο μήνυμα ήθελαν να περάσουν και πως απλά οι φερόμενοι ως θιγμένοι δεν έχουν κατανοήσει ορθά και σε βάθος αυτό το μήνυμα αλλά μόνο επιφανειακά και γι’ αυτό βιάστηκαν να κρίνουν, και δ)κάλλιστα θα μπορούσαν να πουν πως ο ρόλος της τέχνης είναι ακριβώς αυτός, να αμφισβητούν και να σχολιάζουν δηλαδή οτιδήποτε αυτοί θεωρούν, πως χρειάζεται να εκδηλώνουν τον προβληματισμό τους και είναι αναπόφευκτο κάποιοι να ενοχλούνται κάθε φορά.
Αυτό που θέλω να επισημάνω είναι πως η εκκλησία και όσοι έχουν σχέση με αυτήν δεν θα έπρεπε να προσβάλλονται από οποιαδήποτε καλλιτεχνική δραστηριότητα και ότι όταν φτάνουν στο σημείο να κατακρίνουν έργα και να αφορίζουν καλλιτέχνες, τότε αυτό δείχνει πως η εκκλησία νιώθει μεγάλη ανασφάλεια για την πίστη του ποιμνίου της και επίσης νιώθει πως αδυνατεί πλέον να το ελέγξει με συνέπεια την αποδυνάμωση της. Άλλωστε η ίδια η θρησκεία υποτίθεται πρεσβεύει την ελευθερία…

1 σχόλιο:

Ο ποιητής της πλατείας είπε...

η θρησκεία δεν πρεσβεύει την ελευθερία. η θρησκεια ειναι ενα οργανο καταστωλης ανθρωπινων συνειδισεων!